Quy trình làm trà Ôlong ở Cầu Đất có gì mà khiến ai cũng tò mò?

Ẩn sau hương thơm thanh khiết và vị trà đậm vị là cả một hành trình “làm trà” thủ công đáng kinh ngạc. Bạn có từng nghĩ rằng để tạo nên một tách trà Ôlong Cầu Đất hoàn hảo, người nghệ nhân phải trải qua bao nhiêu công đoạn tỉ mỉ, công phu chưa?

Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá hành trình 8 bước làm trà đầy cảm hứng để hiểu vì sao mỗi ngụm Ôlong Cầu Đất không chỉ làm dịu tâm hồn, mà còn lưu giữ trọn vẹn giá trị của nghệ thuật trà thủ công.

1. Bước 1- Thu hoạch trà Ôlong

Khi ánh sáng đầu ngày còn dịu nhẹ và sương mai vẫn đọng trên từng lá, những đôi tay khéo léo của người nông dân bắt đầu hành trình thu hái trà Ôlong Cầu Đất. Chỉ những chồi non một tôm hai lá đạt chuẩn, tươi xanh và mướt mát mới được lựa chọn. Đây không đơn thuần là việc hái lá, mà là sự chọn lọc tinh túy từ thiên nhiên, là bước khởi đầu quyết định đến phẩm chất của trà Ôlong thủ công Đà Lạt.

Người hái trà không chỉ cần sự khéo léo mà còn là cảm nhận được thời điểm “vàng” – khi lá trà vừa đủ độ lớn, chưa già, chưa quá non. Nếu hái quá sớm, lá chưa kịp tích lũy đủ dưỡng chất; nếu hái muộn, vị trà sẽ bị chát, hương thơm bị mất. Mỗi động tác hái không chỉ là thao tác kỹ thuật, mà là một phần của nghệ thuật của vùng trà Cầu Đất.

2. Bước 2 – Héo nắng tự nhiên

Ngay sau khi được hái bởi người nông dân, những lá trà Ôlong Cầu Đất tiếp tục được phơi nắng tự nhiên giúp lá trà mềm đi, giảm bớt độ ẩm và còn đánh thức các enzym nội sinh bắt đầu quá trình chuyển hóa kỳ diệu bên trong.

Đây không phải là bước đơn giản – chỉ cần quá nhiều nắng, lá có thể bị cháy; thiếu nắng, trà sẽ không thơm. Vì vậy, các “nghệ nhân” phải quan sát kỹ ánh sáng, độ gió và độ ẩm mỗi ngày để quyết định thời lượng phơi thích hợp. Mỗi mẻ trà được héo nắng thành công là một lần kết hợp hoàn hảo giữa thiên nhiên và sự nhạy bén của người làm trà – một bước nền quan trọng tạo nên hương thơm thanh khiết, sâu lắng đặc trưng của trà Ôlong Cầu Đất.

3. Bước 3 – Héo mát và lên men bán phần

Sau khi được hong khô bởi nắng nhẹ, những phiến lá trà tiếp tục một giai đoạn then chốt trong hành trình trở thành trà Ôlong Cầu Đất hảo hạng – đó là héo mát và lên men bán phần. Lá trà được chuyển vào không gian mát, kín gió, nơi nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát cẩn thận.

Tại đây, các enzym trong lá trà được kích hoạt một cách chậm rãi và ổn định. Quá trình lên men bán phần này giúp phát triển một hệ tầng hương phức hợp từ hương dịu nhẹ, thoang thoảng cho đến chút ngọt ngào. Tất cả hòa quyện trong từng lá trà, tạo nên một bản giao hưởng của mùi hương mà chỉ trà Ôlong Đà Lạt mới có thể mang lại.

Đây chính là bước tạo nên cá tính riêng biệt của trà Ôlong, khác hẳn các loại trà xanh hay trà đen đại trà. Độ lên men được kiểm soát chặt chẽ ở mức 30–40%, một con số vàng đã được kiểm chứng qua thời gian để giữ trọn hương vị sâu lắng và hậu ngọt kéo dài đặc trưng cho mỗi tách trà.

4. Bước 4 – Xào trà (diệt men)

Khi lá trà đã đạt độ lên men lý tưởng, người nghệ nhân bắt đầu thực hiện một bước chuyển giao tinh tế: xào nóng để dừng men. Bằng nhiệt độ cao được kiểm soát cẩn thận, quá trình này giống như một cú chốt hạ hoàn hảo, khóa lại toàn bộ hương vị đã dày công ủ nấu trong từng phiến lá. 

Nhiệt độ lý tưởng thường dao động từ 180–200°C, kéo dài trong khoảng 5–10 phút tùy theo độ dày và độ ẩm của từng mẻ trà. Tay người “nghệ nhân” đảo nhẹ nhàng nhưng dứt khoát, liên tục quan sát màu lá chuyển dần từ xanh tươi sang sắc ngọc bích dịu nhẹ. Mỗi lần lật trà là một lần canh chuẩn từng nhịp, để từng lớp lá không bị cháy xém, mà ngược lại, thơm ngậy, khô ráo, sẵn sàng cho giai đoạn tiếp theo.

Đây là bước then chốt gìn giữ “linh hồn” của trà Ôlong Cầu Đất – nơi hương vị đậm đà, tự nhiên được đánh dấu và lưu giữ mãi trong từng viên trà nhỏ bé.

5. Bước 5 – Đánh tơi trà

Ngay sau khi kết thúc quá trình xào nóng, lá trà vẫn còn giữ hơi ấm và độ ẩm nhất định. Lúc này, người nghệ nhân sẽ thực hiện công đoạn đánh tơi bằng công cụ chuyên dụng, lá trà được nhẹ nhàng tách rời ra từng lớp, giúp phân bố nhiệt đều, tránh tình trạng hấp hơi bên trong gây mất mùi thơm hoặc làm trà bị mốc sau này.

Đây cũng là lúc trà được làm nguội một cách tự nhiên, ngăn chặn quá trình oxy hóa có thể xảy ra tiếp sau khi xào, đảm bảo chất lượng ổn định cho toàn mẻ trà. Không những thế, việc đánh tơi còn giúp lá trà giữ được độ đàn hồi cần thiết, sẵn sàng bước vào khâu tạo hình trà Ôlong – nơi mỗi phiến lá sẽ được cuộn xoắn một cách hoàn hảo, giữ chặt tinh dầu, hương vị và giá trị dinh dưỡng bên trong.

6. Bước 6 – Sấy trà

Sau khi trải qua các giai đoạn tinh tế để hình thành hương và vị, lá trà bước vào công đoạn cuối cùng của quá trình chế biến: sấy khô. 

Trà được đưa vào máy sấy với nhiệt độ vừa đủ, không quá cao để tránh làm bay mất tinh dầu, cũng không quá thấp để đảm bảo độ khô tiêu chuẩn. Quá trình sấy đúng kỹ thuật không chỉ giúp trà bảo quản lâu dài, mà còn giúp lá giữ nguyên cấu trúc xoắn tự nhiên, tạo điều kiện cho hương vị phát tán tròn đầy khi pha. Hậu vị ngọt, đậm đà và ấm áp vẫn lưu giữ rõ rệt sau nhiều tuần.

7. Bước 7 – Tạo hình trà Ôlong

Trà được vò xoắn thành hình cầu đặc trưng – đây là hình dạng giúp giữ trọn tinh dầu, bảo toàn dưỡng chất và làm cho nước trà khi pha có màu vàng trong, mùi hương lan tỏa.

Công đoạn tạo hình không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn giúp lá trà cuộn lại, tạo thành các tầng hương khác nhau khi pha. Vò trà đòi hỏi lực vừa đủ, nếu quá nhẹ sẽ không định hình được, nếu quá mạnh trà sẽ bị gãy vụn.

8. Bước 8 – Thành phẩm trà Ôlong Cầu Đất

Trà sau khi hoàn tất được đóng gói cẩn thận, lưu trữ trong môi trường mát và khô. Thành phẩm là những viên trà Ôlong Cầu Đất nguyên chất, phù hợp dùng để pha trà truyền thống hoặc làm trà sữa Ôlong đậm vị tại các thương hiệu như Ôlong Châu.

Một mẻ trà chất lượng không chỉ dựa vào nguyên liệu tốt, mà còn phụ thuộc vào quy trình chuẩn và kinh nghiệm xử lý linh hoạt của nghệ nhân làm trà.

Vì sao quy trình làm trà Ôlong Cầu Đất cần đủ 8 bước quan trọng?

• Giữ trọn chất lượng tự nhiên của lá trà Cầu Đất
• Tạo hương thơm tầng sâu, hậu vị ngọt và kéo dài
• Bảo toàn tinh dầu và chất chống oxy hóa
• Tăng giá trị dinh dưỡng và hương vị của trà sữa Ôlong
• Thể hiện kỹ thuật truyền thống và bản sắc vùng miền
• Tạo sự khác biệt rõ ràng giữa trà thủ công và trà công nghiệp

Trà sữa Ôlong Châu – mang trọn tinh hoa của thiên nhiên và cả tâm huyết của những bàn tay cần mẫn.

Với Ôlong Châu, câu trả lời là có – vì chúng tôi sử dụng 100% trà Ôlong Nguyên chất từ vùng trà Cầu Đất, tuân thủ đúng 8 bước chế biến công phu từ các nghệ nhân làm trà.

Những ly trà sữa Ôlong Châu không chỉ là thức uống đậm vị dành cho giới trẻ ngày nay, mà còn là kết tinh tình yêu của vùng đất, khí hậu và con người Đà Lạt đến mọi người.

Ôlong Châu tin rằng, khi giữ vững chất lượng từ cội nguồn nguyên liệu đến từng bước chế biến thì chúng tôi không chỉ đưa đến sản phẩm trà mà con trao đi trải nghiệm và văn hóa.

Kết luận

Một ly trà Ôlong Cầu Đất không chỉ đánh thức vị giác, mà còn đánh thức cảm xúc – cảm xúc về một vùng đất và một quy trình làm trà đầy tâm huyết. Mỗi ngụm trà là kết quả của sự chọn lọc tỉ mỉ, sự chăm chút trong từng công đoạn và tình yêu với nghề được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Chính điều đó đã giúp trà Ôlong Cầu Đất không chỉ là một thức uống tinh tế, mà còn là lời nhắn gửi của cao nguyên đến tâm hồn những người trân quý giá trị thuần khiết và bản sắc Việt.